با توجه به اینکه نوسانات و قطعی برق به صورت مکرر ایجاد میشوند این امر ممکن است به دستگاههای الکتریکی آسیبهای بسیار جدی و زیادی وارد کند. به منظور جلوگیری از ایجاد این نوع خرابیها امروزه دستگاههایی وارد بازار شدهاند که به دستگاه یو پی اس معروف هستند که در واقع در زمان قطع شدن برق نیز انرژی لازم و مورد نیاز دستگاههای الکتریکی را تامین میکند.
از جمله مهمترین مزایای آن میتوان به این امر اشاره کرد که با قرار گرفتن برق شهری و دستگاه میتواند برق شبکه را به درستی تنظیم کرده و از نفوذ کردن نویزها به دستگاهها نیز جلوگیری میکند. بنابراین این سیستم با توجه به وضع اقتصادی موجود در کشور و همچنین با دقت به این امر که تمامی تجهیزات الکتریکی روزبهروز در حال گران شدن هستند، بسیار ضروری به شمار میرود.
البته لازم به ذکر است که نصب و راهاندازی یو پی اس به مهارت و تخصص خاصی نیازمند بوده و افراد عادی نمیتوانند اقدام به نصب آن کنند، چرا که نصب اشتباه میتواند خسارات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. به همین دلیل در این مقاله سعی کردیم به نکات بسیار مهمی در زمینه طریقه نصب یو پی اس اشاره کنیم.
مکان نصب ups را چگونه باید مشخص کرد و چه ویژگی باید داشته باشد؟
پیش از آشنایی با نحوه سیم کشی یو پی اس و طریقه نصب آن باید در ابتدا با ویژگیهای مهم محل نصب این دستگاه آشنا شوید. مکان نصب این دستگاه باید با دقت کامل انتخاب شود. توجه داشته باشید که دستگاه یو پی اس با توجه به مکان خاص و البته موقعیت نسبی آن به بار متصل دارای تفاوتهایی خواهد بود. ترجیحا بهتر است این دستگاه در نزدیکی بار قرار بگیرد. در صورتی که فاصله بین بار و دستگاه بیشتر باشد، باید افت ولتاژ را نیز بر حسب فاصله کابل مد نظر بگیرید و اقدامات لازم مانند سایز بیش از اندازه کابل نیز در نظر گرفته شود.
در ادامه شما را با برخی دیگر از ویژگیهایی که باید در انتخاب مکان نصب یو پی اس در نظر بگیرید، آشنا میکنیم.
1. شرایط فضای کف
بسیار مهم است که فضای کف کافی برای نصب دستگاه یو پی اس در اختیار داشته باشید. اطلاعات ابعادی موجود در برگههای داده که برای فضای کف مناسب هستند را باید بررسی نمایید. در صورتی که بتوانید بهتر است دسترسی جانبی به قسمت پشتی را حفظ کنید، چرا که ممکن است برای سرویس کردن به آن نیاز داشته باشید.
2. شرایط محیطی محل نصب
به طور کلی دستگاه یو پی اس برای فعالیت با بار کامل در دمای 40 درجه سانتیگراد و یا (32-104 درجه فارنهایت) طراحی و تولید میشود. دقت کنید که داشتن فعالیت در طی یک دوره زمانی طولانی و در دماهای بالا میتواند برای عمر طولانی تجهیزات امری بسیار مضر به شمار رود. به عبارتی انتظار میرود که محدوده دمای نرمال بین 25 تا 35 درجه سانتیگراد باشد. اتاق یو پی اس همچنین باید دارای تهویه به منظور حذف گرمای بیش از حد و البته حفظ دمای محیط زیر 40 درجه سانتیگراد باشد.
تهویه میتواند با کمک هوا و به شکل متقاطع هوای سرد و گرم و یا مبدل فنهای ورودی و خروجی با فیلترهای مناسب و تهویه مطبوع باشد. لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که به منظور عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر باتری خشک این دستگاه نیز به صورت ایستاده نگهداری میشوند. علاوه بر این اتاق و یا مکان نصب دستگاه یو پی اس باید خالی از هر نوع گرد و غبار و یا دیگر آلودگیها باشد، چرا که میتوانند باعث ایجاد اختلال در عملکرد و کاهش راندمان کاری آن شوند.
نکته حائز اهمیت این است که باتریها هم که اغلب در نزدیکی یو پی اس نصب میشوند، جهت حصول عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر در دمای استاندارد باید نگهداری شوند.
3. سایزبندی کولر گازی
علاوه بر اینکه نحوه سیم کشی یو پی اس و نحوه نصب این دستگاه دارای اهمیت است، انتخاب درست مکان برای نصب آن نیز مهم است. ظرفیت سیستم خنک کننده مکان نصب یو پی اس نیز از دیگر نکات مهمی است که براساس مساحت فضای نصب و بر اساس جدول زیر مشخص می شود. عمدتا در مکان نصب دستگاه یو پی اس و باتری هیچ رفت و آمدی وجود ندارد و بهتر است که اتاق آن ایزوله باشد. اما در صورتی که به هر دلیل این امر امکان پذیر نباشد باید به ازای هر فرد در مکان 600 BTU/Hr در نظر بگیرید.
نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که دستگاههای یو پی اس صرف نظر از نوعی که دارند بخشی از انرژی ورودی خود را به صورت گرما از دست میدهند و البته باتریها نیز میتوانند در هنگام شارژ و یا دشارژ اندکی گرما تولید کنند. این تولید گرما حتما باید در انتخاب سیستم کولینگ مکان در نظر گرفته شود. به منظور محاسبه گرما بر حسب بازدهی دستگاه یو پی اس باید میزان توان از دست رفته را بر حسب kw در عدد 3500 BTU/Hr ضرب کنید. در نهایت نیز با در نظر گرفتن مقداد عایق بودن اتاق، نتیجه محاسبه را چند درصد بیشتر در نظر بگیرید. (حداقل 10%)
به عنوان مثال فرض کنید یک یو پی اس 60kVA سه فاز ترانس لس را میخواهیم در فضایی با مساحت 9 متر مربع با عایق بندی معمولی نصب کنیم و فقط 1 نفر جهت انجام سرویس کاری و پایش وضعیت سیستم در اتاق رفت و آمد دارد.
بر اساس فرضیات فوق، ظرفیت مورد نیاز جهت اتاق با فضای متر مربع 5000BTU/Hr است. همچنین با فرض بازدهی 95%، 5% در توان 60kVA به صورت انرژی گرمایشی هدر میرود. بنابراین 10500 BTU/Hr میزان هدررفت انرژی را در نظر میگیریم. بنابراین به طور کلی با لحاظ کردن 1 نفر در محل و عایق بندی فضا، میزان 17700 BTU/Hr ظرفیت کل خنک کنندگی محیط به دست می آید که نزدیک ترین ظرفیت کولر گازی موجود در بازار 18000 است.
ظرفیت سیستم خنک کن محل نصب یو پی اس براساس مساحت فضای نصب طبق جدول زیر مشخص می شود.
نقشه نصب یو پی اس در مدار به چه صورت است؟
نقشه سیم کشی یو پی اس با توجه به نوع دستگاه میتواند متفاوت باشد. در واقع نحوه نصب این دستگاهها با دقت به توان دستگاه و نوع آنها انجام میشود که البته میتواند متفاوت باشد و باید حتما به دستورالعملهای دفترچه سازنده که با خود دستگاه دریافت میکنید نیز دقت کنید. البته بهترین طریقه نصب یو پی اس آن است که از متخصصین برای نصب و راهاندازی کمک بگیرید.
برای این امر میتوانید از کارشناسان نامیرا نیرو کمک بگیرید. از جمله مزایای این مرکز میتوان به تضمین قیمت، ضمانت کیفیت برتر محصولات، مشاوره تخصصی رایگان و ارائه بهینه ترین راهکار و پشتیبانی 24 ساعته 7 روز هفته اشاره کرد. اما با این وجود در ادامه سعی داریم که شما را با طریقه نصب دستگاه یو پی اس به صورت اصولی بعد از خرید ups آشنا کنیم.
1. دستگاههای تک فاز
یو پی اس 3kva تک فاز آنلاین در مدلهای تاور، رک مونت، باتری داخلی و خارجی اغلب دارای کابلهای پاور هستند که میتوانید با کمک آن دستگاه را به برق شهری وصل کنید. همچنین در بخش پشتی دستگاه چندین پریز برق وجود دارد که میتواند از این طریق مصرف کنندههای برق را به دستگاه یو پی اس به منظور حفاظت بیشتر، متصل کند.
برای دستگاههای باتری خارجی که باید باتری agm سیلد سرب اسید در خارج درون کابینت باتری قرار بگیرند، در ابتدا میبایست باتریها را با دقت به مطالبی که ارائه شده به صورت سری به یکدیگر متصل کرده و 2 سر نهایی رشته باتری را به وسیله کابل با سوکت اندرسون به دستگاه متصل کنید.
یو پی اس تک فاز با توان بیشتر از 3KVA به طور کلی مشابه به توانهای پایینتر نصب میشوند البته تنها با این تفاوت که به منظور اتصال برق ورودی و یا خروجی دستگاه یو پی اس به مصرف کنندهها و باتریها یک ترمینال قرار گرفته شده که کابلهای فوق را به صورت کاملا استاندارد و با سر سیم بر ترمینالها وصل کند.
2. دستگاههای سه فاز
نصب و راهاندازی دستگاههای ups سه فاز با دقت به اهمیت اتصال برق سه فاز و همچنین تعداد باتریهای بیشتر که باید با یکدیگر سری شوند و البته با توجه به تنظیمات دستگاه، باید توسط افراد متخصص و همچنین بر اساس شرایط موجود در دفترچه نصب شوند.
در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه و یا داشتن هر نوع سوال در مورد نحوه نصب سیم به کابل میکرو یو اس پی و یا سیم کشی میتوانید با کارشناسان نامیرا نیرو در ارتباط باشید.
نکات سیم کشی در هنگام نصب ups چیست؟
نحوه سیم کشی ups کار بسیار تخصصی و مهمی است که به مهارت و دانش کافی نیاز دارد. از جمله نکات مهمی که در این زمینه باید به آن توجه داشته باشید میتوان به طور کلی به موارد زیر اشاره کرد:
1. استفاده از کابل مناسب
انتخاب و تعیین نوع و اندازه صحیح کابل کشی در تاسیسات UPS ضروری است. عدم انجام این کار می تواند منجر به گرم شدن بیش از حد، خطر آتش سوزی و خرابی زودرس شود. همچنین مهم است که بهترین روش نصب در کنار بهینه ترین مسیریابی را انتخاب کنید. همان اندازه کابل باید برای ورودی و خروجی نصب شود و کابل انتخابی باید جریان حرارتی کامل مداوم را ارائه دهد. بررسی محل نشان میدهد که طول کابل مورد نیاز و افت ولتاژی که باید مطابق با مشخصات پروژه باشد، چقدر است.
جهت نصب یو پی اس با توانهای مختلف بایستی کابلهای با سایز مناسب استفاده کنید و همه کابلها دارای سر باشند که توسط وارنیش کاملا عایق شده باشد.
جدول زیر سایز کابل های مورد نیاز قسمتهای مختلف را براساس توان یو ی اسها ارائه میدهد (سایز ها براساس میلی متر مربع mm2 هستند.)
ارت | نول | باتری | خروجی | ورودی | مدل | ردیف |
1 | 1 | 6 | 1 | 1 | 1kVA | 1 |
1.5 | 1.5 | 6 | 1.5 | 1.5 | 2kVA | 2 |
2.5 | 2.5 | 6 | 2.5 | 2.5 | 3kVA | 3 |
6/10 | 6/10 | 16 | 6/10 | 6/10 | 6kVA | 4 |
6/10 | 6/10 | 16 | 6/10 | 6/10 | 10kVA | 5 |
16/25 | 16/25 | 16 | 16/25 | 16/25 | 10kVA 3:1 | 6 |
16/25 | 16/25 | 16 | 16/25 | 16/25 | 20kVA 3:1 | 7 |
16/25 | 16/25 | 25 | 16/25 | 16/25 | 10kVA 3:3 | 8 |
16/25 | 16/25 | 25 | 16/25 | 16/25 | 20kVA 3:3 | 9 |
25/35 | 25/35 | 25 | 25/35 | 25/35 | 30kVA 3:3 | 10 |
35 | 35 | 35 | 35 | 35 | 40kVA 3:3 | 11 |
35 | 35 | 35 | 35 | 35 | 60kVA 3:3 | 12 |
2. اصول سیم کشی خروجی یو پی اس
نکته بسیار مهم دیگری که در زمینه سیم کشی یو پی اس وجود دارد، اصول سیم کشی خروجی یو پی است که اگر اشتباه انجام شود باعث ایجاد خطا و آسیبهای جدی خواهد شد. از جمله اشکالات و ایرادات رایج در سیم کشی خروجی این دستگاه این است که سیم خروجی به صورت نادرست نصب شود.
بر اساس استانداردهای کلی این بخش باید به صورت ایزوله باشد و به عبارتی بهتر هیچ نوع اشتراکی با برق شهری نداشته و دستگاه مصرف کننده تنها به یو پی اس وصل شده باشد. بنابراین فردی که اقدام به سیم کشی میکند باید توجه کند که ورودی و خروجی هیچ اشتراکی با یکدیگر نداشته باشند.
3. مجزا بودن سیم کشی خروجی و سیم کشی داخلی
از دیگر موارد و نکات مهم طریقه سیم کشی یو پی اس که باید به آن توجه کنید این است که همیشه سیمکشی ورودی و خروجی باید از یکدیگر مجزا باشند. به عبارتی دقیقتر سیم فاز و نول خروجی و ورودی به هیچ عنوان نباید اتصال الکتریکی با یکدیگر داشته باشند. بدین ترتیب بارهای خروجی میبایست فاز، نول و آرت را تنها از یو پی اس تامین کنند.
کدهای رنگی در سیم کشی یو پی اس چه معنایی دارند؟
به طور کلی از رنگ قرمز برای به نمایش گذاشتن سیم فاز، رنگ مشکی برای نشان دادن سیم نول و رنگ سبز برای نشان دادن سیم اتصال به زمین تک فاز به کار گرفته میشوند. همچنین میتوانید از کدبندی ویژه مناطق نیز استفاده کنید. به عنوان مثال IEC – کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک و یا NEC – کد ملی برق است.
آیا نحوه سیم کشی در دستگاه های یو پی اس آنلاین و آفلاین تفاوتی دارد؟
به طور کلی در مورد نصب ups لازم است بدانید که دستگاههای یو پی اس آنلاین و آفلاین وجود دارند که علاوه بر عملکرد متفاوت دارای سیم کشی مختلفی نیز هستند و در ادامه به شرح کلی آنها میپردازیم.
1. سیم کشی آنلاین
- در این نوع بارگذاری برق به شکل مداوم از باتریها انجام میشود. به عبارتی به شکل مستقیم به بارگذاری وصل هستند.
- در صورت قطع شدن برق بارگذاری برق به شکل فوری از باتریها انجام شده و برق دستگاهها تامین خواهد شد.
- این نوع برای حفظ پایداری و کیفیت برق در زمان قطع شدن برق مناسب خواهد بود.
2. سیم کشی آفلاین
- در سیم کشی نوع آفلاین بارگذاری برق از باتریها تا قطع نشدن برق، انجام نخواهد شد. به عبارتی تنها در زمان قطع شدن برق فعال خواهند شد.
- در صورت قطع شدن برق بارگذاری برق از باتریها آغاز شده و برق به دستگاههای متصل ارائه داده میشود.
- این نوع برای استفاده طمانهای اضطراری و حفظ اطلاعات در زمان قطع شدن برق مناسب خواهد بود.
اهمیت توجه به سیم کشی صحیح هنگام نصب یو پی اس چیست؟
نصب ups و انجام سیم کشیهای آن به شکل صحیح دارای اهمیت بسیار زیادی است. در صورتی که این کار به درستی انجام نشود محیتواند به دستگاه آسیب جدی وارد کند. در واقع علاوه بر صدماتی که ممکن است به خود دستگاه وارد شود، خسارتهای جانی نیز میتواند در پی داشته باشد. به عنوان مثال از جمله صدمات وارد شده به دستگاه با نصب اشتباه و توجه نکردن به اتصال کابل مثبت به منفی، سوختن بخش POWER آن است.
1. حفاظت الکتریکی
حفاظت الکتریکی با بریکرها یا SFU (واحد فیوز سوئیچ) از دو جنبه مهم است.
- برای محافظت از بارهای دیگر متصل به همان باس توزیع و جداسازی عیب
- برای محافظت از کابل های متصل بین منبع و بارها.
توصیه می شود در ورودی یو پی اس بریکر یا SFU (واحد فیوز سوئیچ با فیوزهای نیمه هادی) داشته باشید. حفاظت به شکل MCCB/MCB/فیوز را می توان در مدار پایین دستی استفاده کرد در حالی که می توان از جداکننده در خروجی UPS استفاده کرد.
همچنین توصیه می شود که یک اسپلیت مین، یک قطع کننده ورودی اختصاصی برای ورودی یکسو کننده و یک ورودی اختصاصی برای شبکه بای پس داشته باشید. این میتواند از یک نقطه شکست جلوگیری کند.
همچنین پیشنهاد میشود که در مسیر اتصال رشته باتریهای خارجی به دستگاه یو پی اس از فیوزهایی متناسب با تعداد و ظرفیت باتری ها جهت حفاظت و جلوگیری از اتصال کوتاه و سهولت در قطع کابینت باتری از دستگاه نصب کنید.
2. اتصال زمین
اتصال زمین برای UPS بسیار مهم است زیرا جریان خطا از طریق زمین به سمت شبکه اصلی جریان می یابد تا سیستم حفاظتی مورد استفاده در مدار را فعال کند. در صورت پیکربندی چند یو پی اس یا یو پی اس موازی، تمام آنها باید به یک سیستم ارت متصل شوند.
نمودار نشان داده شده در زیر، آرایش زمین یک یو پی اس بدون ترانسفورماتور و قفسه باتری آن را نشان میدهد.
نمودار نشان داده شده در زیر، آرایش زمین یک یو پی اس مبتنی بر ترانسفورماتور با بای پس فعال و قفسه باتری آن را نشان میدهد.
3. الزامات نصب باتری
باتری غیر قابل اطمینانترین قطعه در یو پی اس است و در صورت عدم مدیریت صحیح، خطر آتش سوزی و انفجار را دارد. رایج ترین باتری مورد استفاده در سیستم UPS نوع SMF VRLA است که گاز هیدروژن تولید میکنند.
فرآیند شارژ شدن و ترکیب آن با اکسیژن داخل باتری و تشکیل آب، این فرآیند را نوترکیبی می نامند. اما با این حال، تحت شرایط خاصی مانند شارژ بیش از حد، گاز هیدروژن از طریق دریچه های ایمنی از ظرف خارج می شود. اگر محتوای هیدروژن بیش از 4٪ باشد، اتمسفر به یک محیط قابل احتراق تبدیل می شود.
این راه را برای ملاحظات ویژه طریقه نصب باتری یو پی اس هموار کرده است و طبق دستورالعمل توصیه شده IEEE – 1187 برای نصب انواع اسید سرب تنظیمشده دریچهای مانند تمرین معادل برای سلولهای مرطوب تنظیم میشود.
پیشنهاد معامله داشتن اتاقی مجزا برای نصب کردن باتری با در نظر گرفتن نکات زیر است.
- درب های ضد شعله
- نصب برق در اتاق های باتری باید به موارد نورپردازی و تهویه محدود شود
- آشکارسازهای دود ممکن است در اتاقهای باتری به همراه آشکارسازهای هیدروژن نصب شوند. عملکرد فن ممکن است با فعال کردن آشکارساز هیدروژن در هم قفل شود و همچنین می توان آن را با EPO سیستم UPS مرتبط کرد، به طوری که در صورت تجمع گاز هیدروژن، میتوان UPS را خاموش کرد و فرآیند شارژ را متوقف کرد.
- سقف اتاق باید مسطح باشد تا اطمینان حاصل شود که حباب های گاز هیدروژن به دام افتاده، به خصوص در سقف، برای جلوگیری از تجمع یک مخلوط انفجاری وجود ندارد.
- یراق آلات نور باید به دیوار ثابت یا در بیش از 50 سانتی متر از سقف آویزان شوند، اما نه به صورت عمودی بالای باتری ها یا واحدهای شارژ.
- اتصالات نور و همچنین هر وسیله دیگری باید از نوع بسته باشد تا از تجمع گاز جلوگیری شود.
سیم کشی یو پی اس را چه کسی باید انجام دهد؟
سیمکشی دستگاههای یو پی اس فرآیند بسیار حساسی است که باید حتما توسط افراد ماهر و متخصص انجام شود. در واقع توصیه میکنیم نصب ups توسط افراد حرفهای در این زمینه انجام شود تا از نصب دستگاه اطمینان حاصل کنید. در واقع افراد فعال در این زمینه میتوانند علاوه بر نصب صحیح، پس از نصب کردن دستگاه به روشهای مختلفی این دستگاه را تست کنند.
در صورت تمایل به دریافت بهترین خدمات در این زمینه میتوانید با مرکز نامیرا نیرو در ارتباط باشید. گارانتی بدون قید و شرط، تحویل سریع در تهران، شهرهای بزرگ و شهرستان ها، ارائه خدمات بازدید، نصب، سرویس نگهداری و تعمیرات سیستم های برق اضطراری و وجود نمایندگی های فعال در کلان شهر های ایران جهت توزیع محصولات و ارائه خدمات از جمله مهمترین مزایای این مرکز به شمار میرود.
سخن پایانی
یو پی اس در اصل مخفف عبارت Uninterruptible Power Supply بوده و به نوعی دستگاه الکتریکی اشاره دارد که به منظور حفظ تغذیه برق و همچنین پشتیبانی از دستگاههای الکتریکی در زمان قطع شدن و یا ایجاد نوسانات برق به کار گرفته میشود. در واقع این دستگاه دارای باتریهایی هستند که با قطع شدن برق تغذیه را به صورت پایدار و ثابت نگه خواهد داشت. در این مقاله سعی کردیم به نحوه اتصال سیم های یو اس بی و همچنین نحوه نصب دستگاه اشاره کنیم.