عمر یو پی اس یکی از عوامل کلیدی در انتخاب این سیستم‌ها به شمار می‌رود، زیرا نقش حیاتی در تأمین برق مداوم برای سیستم‌های مهم مانند رایانه‌ها و تجهیزات الکترونیکی ایفا میکند. این منبع تغذیه اضطراری که به عنوان منبع پشتیبان نیز شناخته می‌شود، در صورت قطع شدن برق، عملکرد پایدار کسب‌وکار شما را تضمین میکند. به طور کلی، مدت زمان عملکرد یک یو پی اس پیش از نیاز به تعویض به مدل آن بستگی دارد، اما اغلب این دستگاه‌ها تا 10,000 ساعت قابلیت استفاده دارند. اگر این سیستم روزانه به مدت 8 ساعت مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند نزدیک به 8 سال دوام داشته باشد. همچنین باید توجه داشت که طول عمر یو پی اس به صورت مفید تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که در ادامه این مقاله به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
در صورتی که تمایل دارید می‌توانید از مرکز نامیرا نیرو، مشاوره تخصصی رایگان دریافت کنید و با بهینه‌ترین راهکارها طول عمر مفید یو پی اس خود را افزایش دهید. این مرکز همچنین انواع خدمات بازدید، نصب، سرویس، نگهداری و تعمیرات سیستم‌های برق اضطراری را در سراسر ایران در اختیار شما قرار می‌دهد.
تعیین طول عمر مفید UPS بر اساس چه عواملی است؟
در صورتی که یک دستگاه یو پی اس دارید و یا اینکه اکنون تمایل دارید اقدام به تهیه آن کنید باید حتما با عوامل موثر و مشخص کننده طول عمر یو پی اس نیز آشنایی داشته باشید. از جمله عوامل موثر و تعیین کننده عمر مفید ups می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
● بهینه سازی محیط نگهداری یو پی اس:
یکی از عوامل مهم و موثر در تعیین عمر مفید این دستگاه محیط نگهداری یو پی اس و یا شرایط استاندارد اتاق ups است. مکان قرارگیری می‌تواند هر جایی باشد. به عنوان مثال این سیستم را می‌توانید در زیر میز، بر روی پیشخوان، بر روی دیوار، درون رک سرور، بر روی کابین باتری ups و یا درون قفسه قرار دهید و بنابراین مکان قرارگیری آن تفاوتی نخواهد داشت.
تنها لازم است به یک‌سری نکات مهم برای مکان نصب این دستگاه دقت کنید. به عنوان مثال مکان قرارگیری باید خنک و خشک با عبور جریان هوا و کنترل مناسب دما همراه باشد. دریچه‌های تهویه دستگاه نباید مسدود باشد تا گردش هوا به راحتی و برای جلوگیری از گرمای بیش از حد انجام شود.
بهتر است دستگاه را در نزدیک پنجره و یا مناطق دارای مقدار زیاد رطوبت و گرد و غبار هستند، نصب نکنید. دستگاه ups باید حتما در محیط خنک و خشک و به صورت ایده‌آل در دمای بین 20 الی 25 درجه سانتی‌گراد نصب کنید. نگهداری باتری این سیستم خارج از محدوده دمایی می‌تواند باعث کاهش عمر باتری شود.
● سیم کشی و نصب صحیح:
نحوه سیم کشی یو پی اس و نصب آن نیز از دیگر عوامل تعیین کننده مهمی هستند که باید به آن توجه کنید. نحوه سیم‌کشی دستگاه یو پی اس اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که اگر سیم‌کشی به صورت نادرست انجام شود، جریان الکتریکی به درستی انتقال داده نشده و برق مورد نیاز تجهیزات الکترونیکی نیز فراهم نخواهد شد. از جهتی دیگر سیم‌کشی نادرست می‌تواند اتفاقات ناگواری از جمله آتش‌سوزی و یا وارد شدن آسیب‌های جدی به تجهیزات مصرفی به همراه داشته باشد.
● توجه به توان یو پی اس:
یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید پیش از خرید انجام دهید محاسبه توان یو پی اس است. به عبارتی بهتر و ساده تمامی تجهیزات برقی از جمله چراغ‌ها و آباژورها، پنکه‌ها، تلویزیون، کامپیوترها، یخچال و موارد دیگری از این قبیل که در زمان قطع شدن برق قصد دارید برق آن‌ها را از راه یو پی اس راه‌اندازی کنید به انرژی الکتریکی به منظور راه‌اندازی مجدد نیاز خواهند داشت.
برق مورد نیاز توسط یو پی اس به منظور راه‌اندازی مجدد این دستگاه‌های الکتریکی را توان یو پی اس می‌نامیم در صورتی که یو پی اس توان بالایی در مقایسه با تجهیزات باشد و این سیستم عملکرد و کارایی لازم را نداشته باشد، طول عمر دستگاه یو پی اس نیز بیش از حد معمول خواهد شد.
● محاسبه حداقل زمان لازم برای خاموش نگه داشتن ایمن تجهیزات هنگام قطع برق:
به طور کلی برای اطلاع داشتن از اینکه یو پی اس چند ساعت کار میکند لازم است بدانید که برای آن بک آپ تایم یو پی اس و محاسبه زمان برق دهی در نظر گرفته می‌شود. در واقع برای مشخص نمودن حداقل زمان بکاپ لازم است مجموع توان مصرفی این تجهیزات محاسبه شود. اغلب دستگاه‌ها میزان وات مصرفی را بر روی محصول و یا دفترچه راهنمای کاربری ذکر می‌کنند.
● توجه به صفحه نمایش و آلارم های یو پی اس:
عیب یابی یو پی اس همچنین موضوع بسیار مهمی است که طی آن با نحوه عیب یابی و هشدارهای آلارم‌ها آشنا شده و می‌توانید اقدامات لازم برای تعویض و یا تعمیر یو پی اس را انجام دهید. به طورکلی عمر ups همچنین در صفحه نمایش و با کمک آلارم‌های یو پی اس مشخص می‌شود.
تمامی دستگاه‌های یو پی اس به هشدارهای دیداری و شنیداری مجهز هستند که این امکان را به کاربر می‌دهند تا وضعیت یو پی اس را به صورت لحظه‌ای ارزیابی کنند. دستگاه یو پی اس به چراغ‌های LED، صفحه نمایش و یا LCD و یا حتی آلارم‌های صوتی مجهز هستند که می‌توانند نشان دهنده تغییرات مهم باشند. با دقت به این هشدارها کاربر می‌تواند شرایط لازم برای ادامه کار با تجهیزات را به راحتی مدیریت و کنترل کند.
● توجه به طول عمر باتری:
از جمله مهم‌ترین و حیاتی‌ترین بخشهای دستگاه یو پی اس به باتری آن مربوط می‌شود. از آنجایی که باتری تاثیر بسیار زیادی بر تعیین عمر مفید ups دارد، لازم است تا با عواملی که بر عمر باتری یو پی اس موثر هستند نیز به صورت کلی آشنا شوید. باتری نیز دارای عمر محدودی بوده و خراب شدن آن ناگزیر است اما می‌توانید با کاربرد صحیح عمر مفید باتری را افزایش دهید. از جمله نکات مهمی که می‌تواند به سالم ماندن باتری یو پی اس کمک کند می‌توان به نصب آن در محیط سرد و خشک، کالیبره کردن به موقع باتری‌ها عمدتا به صورت سالیانه اشاره کرد.
قلب هر سیستم یو پی اس باتری‌ها بوده که انرژی الکتروشیمیایی را ذخیره‌سازی می‌کنند و انرژی شیمیایی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کنند. دستگاه یو پی اس نیز برای داشتن فعالیت در زمان قطع شدن برق به آن متکی است. به طور کلی مواد شیمیایی آن‌ها با گذشت زمان خالی می‌شود و این امر حتی باتری‌های دستگاه یو پی اس که به درستی از آن‌ها مراقبت و نگهداری می‌کنند، صدق میکند و بنابراین به تعویض باتری یو پی اس به صورت دوره‌ای نیازمند هستند که معمولا هر 3 تا 5 سال است.
● بکارگیری نرم افزار مانیتورینگ یو پی اس UPS:
روش دیگر افزایش عمر یو پی اس و کارایی و عملکرد آن استفاده از نرم‌افزار مانیتورینگ مخصوص آن است. این ویژگی موجب می‌شود کاربر بتواند هم به صورت محلی و هم از راه دور بر عملکرد یو پی اس نظارت داشته باشید. از جمله امکانات این نرم‌افزارها می‌توان به برنامه‌ریزی، خاموش شدن و راه‌اندازی مجدد یو پی اس در طی روز و یا زمان مورد نظر توسط کاربر اشاره کرد.
نرم‌افزار مانیتورینگ یو پی اس پنل کاربر پسندی بوده که برای کنترل و نظارت بر دستگاه یو پی اس کمک کننده است. امکاناتی اعم از ارسال کردن ایمیل، اس ام اس از انواع وضعیت‌ها، قابلیت خاموش و روشن شدن از راه دور، امکان بستن و یا باز کردن برنامه‌های خاص بر روی سرور و دیگر سیستم‌های خاص و امکانات متعددی دیگری از جمله ویژگی‌های این نرم‌افزار به شمار می‌رود.
برای اینکه بتوانید از این نرم‌افزار استفاده کنید باید در ابتدا آن را به یک کامپیوتر وصل کنید. اگر قصد داشته باشید نظارت بر دستگاه را تنها در مکان نصب و در نزدیکی یو پی اس داشته باشید می‌توانید رایانه را به وسیله یک کابل به یو پی اس وصل کرده و نرم‌افزار را بر روی سیستم خود نصب کنید. اما اگر قصد داشته باشید از راه دور امکان نظارت را نیز داشته باشید باید از یک کارت SNMP و یا کارت شبکه ups کمک بگیرید.
● انجام سرویس و نظارت بر یو پی اس در فواصل زمانی معین:
برای افزایش عمر مفید یو پی اس یکی دیگر از راه‌ها و روش‌های مهم این است که سرویس و نظارت بر یو پی اس را به صورت دوره‌ای و در فواصل زمانی مشخص انجام دهید. بدین ترتیب در صورتی که دستگاه با یک مشکل مواجه شود که هنوز به صورت کلی خود را نشان نداده باشد می‌توان به راحتی و با کمک گرفتن از خدمات و کارشناسان متخصص نامیرا نیرو اقدام به رفع آن کنید. این مرکز با داشتن نمایندگیهای فعال در کلان شهرها، آماده خدمت رسانی در سراسر ایران است.
● فن‌ها
فن‌ها در سراسر منابع تغذیه اضطراری قرار می‌گیرند و دارای نقش مهمی در خنک کردن قطعات الکترونیکی مهم مانند اینورتر و یکسو کننده هستند. به طور کلی هر چه یو پی اس بزرگتر باشد، فن‌های بیشتری نیز خواهد داشت. مانند دیگر قطعات، طول عمر یک فن UPS بر اساس عواملی مانند دما، رطوبت، ذرات، گرفتگی فیلترهای هوا و میزان ظرفیت برق UPS متفاوت خواهد بود.
در صورتی که فن‌ها عملکرد مناسبی نداشته باشند، این امر می‌تواند موجب داغ شدن قطعات و در نتیجه خراب شدن سریع آن شود. فن از معدود قطعات دستگاه یو پی اس است که دارای ماهیت مکانیکی بودا و البته به مرور زمان فرسوده می‌شود و نیاز به تعمیر خواهد داشت. بلبرینگ های مهر و موم شده درون فن‌ها حاوی گریس هستند که با گذشت زمان از بین می‌روند و سرعت فن را کاهش می‌دهند و گرما و صدای اضافی نیز ایجاد می‌کنند.
عامل دیگر گرد و غبار موجود در هوا است که فن‌ها را مجبور میکند برای حفظ جریان هوا بیشتر فعالیت داشته باشند. علاوه بر این، سوئیچینگ قطعات در داخل یک یو پی اس مقادیر قابل توجهی گرما تولید میکند که می‌تواند بر فن‌ها تأثیر بیشتری بگذارد. در حالی که یک فن UPS در شرایط محیطی مناسب می‌تواند بین 5 تا 7 سال کار کند اما توصیه می‌شود پیش از پایان عمر، فن‌ها را به صورت مداوم تعویض کنید تا خطر خرابی آن‌ها و سیستم یو پی اس به حداقل برسد.
● خازن‌ها
یک دستگاه یو پی اس از ده‌ها خازن در اندازه‌های مختلف تشکیل شده است. خازن‌های این دستگاه در واقع مسئولیت صاف کردن و فیلتر کردن نوسانات ولتاژ را دارند و حاوی یک جفت سطح رسانا که معمولا الکترودها و یا صفحات فلزی در سیلندرهای آلومینیومی یا کروم محصور هستند. خازن‌ها معمولاً هر 7 تا 10 سال یکبار باید تعویض شوند.
با این حال زمانی که تحت شرایط نامطلوب کار می‌کنند، می‌توانند با سرعت بیشتری خراب شوند. به شما توصیه می‌شود که منتظر خراب شدن و یا به پایان رسیدن عمر خازن‌ها نمانید تا یک جایگزین برای آن‌ها انتخاب کنید. در عوض هنگامی که خازن‌ها به 7 سالگی خود نزدیک می‌شوند باید اقدام به تست آن‌ها کنید و در صورت مشاهده هر نوع خرابی فورا اقدام به تعویض آن کنید تا از ایجاد آسیب جدی در دستگاه یو پی اس جلوگیری کنید.
طول عمر یو پی اس چقدر است و چگونه می‌توان آن را افزایش داد؟
با سرویس مناسب یک دستگاه یو پی اس می‌تواند بیش از یک دهه و با خیال راحت فعالیت داشته باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده تعمیر و نگهداری مداوم از جمله اصلی‌ترین عوامل قابل اطمینان یو پی اس است و به تکنسین‌ها این امکان را می‌دهد تا بخشهای خراب شده را پیش از تبدیل شدن به مشکلات جدی شناسایی کنند. استفاده از خدمات سرویس و تعمیر می‌تواند خطر خرابی را به حداقل برساند.
طول عمر دستگاه یو پی اس، علاوه بر شرایط نگهداری و سرویس دوره‌ای، همچنین به محیط آن و بار وارد شونده به یو پی اس، بستگی دارد. بسیاری از افراد مصرف کننده از دستگاه یو پی اس همچنین این سوال را در ذهن دارند که طول عمر یو پی اس چند سال است؟ به صورت کلی نمی‌توان پاسخ دقیقی به این سوال ارائه داد، چرا که این امر به عوامل مختلفی بستگی دارد.
اما به صورت کلی ذکر چند نکته در این زمینه می‌تواند کمک کننده باشد. پیروی کردن از یک برنامه سرویس و نگهداری منظم، عمر و کارایی دستگاه یو پی اس را افزایش می‌دهد و از اتلاف انرژی جلوگیری نیز میکند. یک یو پی اس با تکنولوژی روز می‌تواند بیش از 96% بازدهی داشته باشد و حتی بیشتر از این مقدار برای یو پی اس آنلاین تبدیل دوگانه نیز در نظر گرفته می‌شود.
این در حالی است که یک مدل یو پی اس ساخته شده در 10 سال پیش در زمان ساخت تنها 70 تا 80 درصد کارایی داشته و به دلیل قدمت، بازدهی کنونی آن کمتر از 50 درصد نیز ممکن است باشد (این مورد به ویژه در مواردی که UPS بارگذاری قابل توجهی نداشته باشد و بار فازها نامتعادل باشند، صادق است).
محاسبه مصرف برق هدر رفته طی یک سال نیز شما را متوجه این موضوع میکند که از نظر اقتصادی نیز تعویض یو پی اس پس از گذشت طول عمر استاندارد آن توجیه پذیر است.
بنابراین طبق تجربه جهت ارائه یک قاعده کلی برای طول عمر قابل انتظار دستگاه‌های یو پی اس می‌توان راهنمای زیر را پیشنهاد کرد:
- یو‌پی‌اس‌های کوچک با توان پایین: 5-10 سال.
- یو پی اس‌های بزرگ با توان بالا: 10-15 سال.
چه زمانی یو پی اس نیاز به تعمیر و یا تعویض دارد؟
یک یو پی اس باید حدود 5 سال ماندگاری داشته باشد، اما چند عامل وجود دارد که بر طول عمر یو پی اس شما تاثیر می‌گذارد که از جمله آن‌ها موارد کلی زیر را می‌توان نام برد:
- میزان قطع برق
- تعداد وات مورد نیاز تجهیزات شما
- اندازه یو پی اس شما و تعداد تجهیزات متصل به آن
- نوع باتری مورد استفاده در واحد شما
- عوامل محیطی (گرما، سرما)
- کیفیت روش‌های تعمیر و نگهداری باتری و یو پی اس
حتی یو پی اس‌هایی که به طور بی‌عیب و نقص نگهداری و سرویس شده‌اند، در نهایت به پایان عمر مفید خود می‌رسند. از آنجایی که تصمیم برای تعویض یو پی اس می تواند پیچیده و گران باشد، توجه به عوامل متعددی مهم است. نکته مهم این است که آیا زمان تعویض باتری‌ها فرا رسیده است یا خیر، زیرا هزینه سرویس تعویض باتری می‌تواند در عوض برای یک UPS جدید صرف شود. همچنین، سن یو پی اس‌های موجود می‌تواند به طور قابل توجهی بر هزینه‌های خدمات مداوم تأثیر بگذارد، زیرا یافتن قطعات جایگزین دشوارتر است. در این زمینه لازم است تا نکات مهم زیر را در مورد تعمیر و یا تعویض سیستم یو پی اس ذکر کرد:
-
- لازم است بدانید که برخی قطعات از جمله خازن‌ها و یا فن‌ها دارای طول عمر مشخصی بوده و باید در زمان خرابی یو پی اس، دستگاه تعمیر یا تعویض شده و این قطعات نام برده شده نیز تعویض شوند. مرکز نامیرا نیرو از جمله مراکزی است که خدمات مختلفی در زمینه تعمیر انواع دستگاه‌های یو پی اس با یک تیم متخصص و کارگاه‌ها با ابزارها و تجهیزات پیشرفته ارائه می‌دهد و می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید.
- سرویس و نگهداری کردن از دستگاه‌های یو پی اس تاثیر بسیار زیادی در طول عمر یو پی اس و باتری آن‌ها دارد. به عبارتی با کمک این روش می‌توانید چند سال با عمر مفید سیستم خود اضافه کنید که در این زمینه نیز می‌توانید خدمات نگهداری را از نمایندگیهای نامیرا نیرو در تهران و یا دیگر شهرستان‌ها دریافت کنید.
- سیستم یو پی اس به صورت کلی دارای یک عمر مفید بوده و پس از آن ممکن است این دستگاه عملکرد صحیح و مناسبی از خود نشان ندهد. بنابراین پس از گذشت مدت زمانی شما باید به جای تعمیر این دستگاه و یا قطعات موجود در آن اقدام به تعویض آن کنید. بدین ترتیب هم از نظر فنی عملکرد بهتری در اختیار خواهید داشت و هم اینکه از نظر اقتصادی دیگر نیازی به تعمیر مدام آن نخواهید داشت.
سخن پایانی
افزایش طول عمر ups امروزه به یکی از مهم‌ترین نکات و دغدغه‌ها تبدیل شده که می‌تواند موجب کاهش هزینه‌های شما نیز شود. دستگاه یو پی اس با داشتن کاربردی که در زمان قطع شدن برق دارد می‌تواند از آسیب رسیدن به دستگاه‌های شما جلوگیری کرده و هنگام قطع شدن برق برای شما کمک کننده باشد. استفاده از این دستگاه روز به روز در حال افزایش بوده و حتی تقاضا هر روز بیشتر از قبل می‌شود. در واقع شما با کمک این دستگاه می‌توانید با خیال آسوده از انواع اختلالات در سیستم برقی جلوگیری کنید. راه‌های مختلفی وجود دارند که تعیین کننده عمر یو پی اس هستند که در این مقاله به انواع آن‌ها اشاره کردیم. اما به صورت کلی پیشنهاد می‌شود که حتما ups با کیفیت تهیه کنید و در این زمینه از یک متخصص کمک بگیرید.
نامیرا نیرو مرکزی است که در زمینه فروش انواع یو پی اس و تجهیزات جانبی آن فعال است و دارای مزایای متعددی اعم از تضمین قیمت، ضمانت کیفیت برتر محصولات، گارانتی بدون قید و شرط و تحویل سریع در تهران، شهرهای بزرگ و شهرستان‌ها است.
